اهمیت اوقات فراغت در شکل‌گیری شخصیت کودک

اوقات فراغت نقش بسیار مهمی در شکل گیری شخصیت و مسیر زندگی کودکان دارد به طوری که کار و تحصیل این تاثیر را نمی‌گذارند. به همین دلیل امروزه روانشناسان توصیه می‌کنند که علاوه بر زمان درس خواندن، بهتر است زمانی را برای انجام کارهایی همچون موسیقی، ورزش، نقاشی و به طور کلی سرگرمی برای کودکان به وجود آورید. اوقات فراغت کودکان بهترین زمان برای آموزش کودک در جهت استعدادها و علائق اوست

اوقات فراغت کودکان را چگونه باید پر کنیم؟

اوقات فراغت زمان بیکاری کودک است که باید از آن لذت ببرد پس باید در تنظیم برنامه‌ها علایق و توانایی او را در نظر گرفته و خواسته او را هم جویا شوید. از او در مورد علایقش بپرسید و سعی کنید در جهت برطرف کردن نیازها و علایق او برنامه ریزی کنید. بسیار اهمیت دارد که کودک یاد بگیرد برنامه ریز زندگی خود باشد پس این زمان مناسبی است که قدرت تصمیم گیری در کودک را پرورش دهید. در واقع طبق نکات تربیتی فرزندان، شما باید هدایت کننده باشید نه تصمیم گیرنده. در صورتی که کودک از علایق خود آگاه نیست با توجه به شناخت خود از او کمک کنید تا آن‌ها را شناسایی کرده و در جهت تقویت توانایی‌هایش قدم بردارید. 

نقش پدران در اوقات فراغت کودکان

پدر و مادر باید در تربیت کودک همسو با یکدیگر باشند. بسیار مهم است که پدر نقش خودش را ایفا کند و زمانی را به دور از تمام مشغله‌های کاری با فرزند خود بگذراند؛ چون کودک باید فضای ارتباطی با پدر را تجربه نماید که مسلما در شادکامی و رشد شخصیت کودک نقش مهمی ایفا خواهد کرد. روزهای تعطیل زمان مناسبی است که پدر و کودک زمان بیش‌تری برای با هم بودن داشته باشند، پدر با سرگرمی‌های ساده می‌تواند روحیه مشارکت را در کودک پرورش داده و حس مسئولیت پذیری او را تقویت کند. به عنوان مثال کودک در فعالیت‌های خانه مانند رنگ کردن دیوارها، درست کردن کیک، هرس کردن گیاهان، شستن ماشین و... مشارکت داشته باشد. 

نقش چند فرزندی در پر کردن اوقات فراغت کودکان

یکی از موارد مهم در پر کردن اوقات فراغت کودکان این است که داشتن یک فرزند دیگر در پر کردن اوقات فراغت کودکان چقدر تاثیر دارد. بدون شک داشتن خواهر یا برادر و بازی کردن با او نقش به سزایی در سرگرمی و تفریح کودک دارد. در نگاه اول ممکن است  فکر کنید که داشتن یک فرزند دیگر مسئولیت شما را بیشتر می‌کند که فکر صحیحی است ولی در سال‌های آینده دوست و همدمی برای یکدیگر می‌شوند و در شکل گیری شخصیت و روابط اجتماعی کودکان نقش به سزایی خواهد داشت.

بهترین راهکارهای پر کردن اوقات فراغت کودکان

بسیاری از مادران شاغل دغدغه پر کردن اوقات فراغت فرزندان خود را دارند. از طرفی می‌خواهند فرزندشان زمان خود را اتلاف نکرده و به آموزه‌های آن‌ها نیز افزوده شود. در ادامه چند راهکار موثر و مفید برای پر کردن اوقات فراغت کودکان ارائه شده است:

1. ورزش و فعالیت جسمی

کودک برای رشد توانایی‌های شناختی و جسمانی خود به تحرک و فعالیت نیاز دارد. ورزش کردن باعث آزاد شدن انرژی هیجانی کودک می‌شود پس استرس و اضطرابش کم شده و احتمال بروز رفتارهای ناهنجار کاهش پیدا می‌کند.

در صورتی که ورزش به صورت مستمر ادامه یابد به یادگیری کودکان هم کمک می‌کند. با این حال اگر نگران دور شدن کودک از محیط درسی هستید، بهتر است تمام زمان فراغت کودک صرف فعالیت جسمی نشود چون ممکن است با آغاز مدارس زمانی طول بکشد تا کودک خود را با محیط مدرسه سازگار کند.

2. بازی های فکری

بازی‌های ساده مانند پازل، منچ، مار و پله، انجام پانتومیم، خمیر بازی و شطرنج از آن دسته بازی‌هایی هستند که هم برای کودک هم برای خودتان سرگرم کننده است. این بازی‌ها برای تقویت قوای ذهنی و یادگیری تعاملات اجتماعی بسیار مناسب می‌باشد.

3. بازی های کامپیوتری

داشتن مدیریت زمانی و برنامه ریزی برای بازی‌های کامپیوتری نه تنها مضر نیست بلکه می‌تواند مزایای زیادی در رشد ذهنی و یادگیری کودک داشته باشد. البته بعضی بچه‌ها ترجیح می‌دهند که تمام تابستان را در خانه پای کامپیوتر و پلی استیشن باشند. در این مواقع شما می‌توانید جدیت بیشتری اعمال کرده و از او بخواهید که فعالیت ورزشی هم داشته باشد. چون در خانه نشستن و فقط بازی کردن باعث درون گرایی او می‌شود پس مهارت‌های ارتباطی در کودک شکل نمی‌گیرد و در نهایت باعث کاهش اعتماد به نفس او می‌شود.

4. کلاس های تابستانی 

فرستادن کودک به کلاس‌های تابستانی یکی دیگر از راه‌های پر کردن اوقات فراغت است. اگر انتخاب کلاس‌ها درست انجام شود، می‌تواند موجب رشد استعدادها و جهت‌دهی مثبت به توانایی‌های کودک گردد؛ البته به شرط اینکه علاقه او در انتخاب نوع کلاس‌ها نادیده گرفته نشود. به عنوان مثال یادگیری موسیقی آرامش‌بخش است و اضطراب و استرس را از کودک دور می‌کند. توجه داشته باشید کلاس‌های تابستانی نباید موقعیتی مثل ایام تحصیلی را برای کودک تداعی کرده و تمام وقت او را پر کند.

5. مهمانی و عکس یادگاری

رفتن به جشن و مهمانی یکی از بهترین راه‌های پر کردن اوقات فراغت کودکان است. در این جمع‌ها کودک می‌تواند انرژی خود را تخلیه کرده و به روابط اجتماعی را نیز بیاموزد. گرفتن عکس‌ نیز در آن شرایط کودک را به وجد آورده و تا مدتی بعد نیز تماشای آن عکس‌ها او را سرگرم می‌کند.